Wednesday, September 17, 2008

SUANGTUAHNA: DELHI PAN GUITE KUAL | Siamsinpawlpi Zoudawn Coaching Lungthul Camp


SUANGTUAHNA: DELHI PAN GUITE KUAL
Siamsinpawlpi Zoudawn Coaching Lungthul Camp

- M PAUMINSANG GUITE
December 2007 a Khristmas zang ding leh April kha 2008 a Central Lamka EBCC Silver Jubilee leh Biakinn Thak Honna uap dinga paikhin tutung Summer khawl bel painawnlou ding chi mahleng Pathian lemgelna toh aloutheilou hihding poimoh a omziakin, June ni 7 in Delhi nusia a Lamka lam ka paithut nawn hi. Tutung innlam paina toh kisai lampi a thil tuah tuamtuam te leh Siamsinpawlpi (SSPP) Zoudawn Coaching chi in Sarva Shiksha Abhiyan (SSA) nuai a, Guite Kual a LUNGTHUL Khua ah, (SINZAWL Khua tel in) Residential Bridge Course (RBC) asaina uah kava kihel khakna a, tuni tana lungsim hon khoihthei thiltuah leh ngaihtuahna tuamtuam apan hiai bang laigelh hong pawt hi.


I
Delhi pan Lamka via Dimapur-Imphal: Train, Tourist Bus leh Line Bus ah
Lamka khua naihpen Dimapur Station tan pai Brahmaputra Mail kichi, train tai awl detdut khat, ah Delhi apan Dimapur tan dakkal 50 phial khong mahni kia a 'khattang sawlbang' i heingat leh chu kingaihtuahna di hun tam peuhmah dan hi. Chimhuai leh ninhuai lawman ahih manin tulai a azawng-ahau iki chihmuh uh lenna a pai kihileh bel i Nu te kiangah "Nu, tuzing ka flight uh ahi a, nitaklam singzual leh baalmeh ana huan un" kichi di hia chih khong hon pawt mun  mahmah hi. Himahleh Government in Student te a dia a sehsak Train Sleeper Class a kilehtuah akihih manin sum tampi aki save ban ah, kha 7 sunga 3vei tak bang, i Nu/Pa te bang kimantaka kimupihzou in, singzual leh baalmeh leng kimeh man law mahmah lai dan ahi.
Duh thusam khat bel, Pa Lienkhothang te bang damlai u henla Train in Lamka tan kia hilou in 'Guite Kual' khong tawnkual sak thei henla, India khawpi mun tuamtuam a haksa taka laizil a omten leng Biharite bangdeuha i khua atunchianga 'alarm chain' kaiha kum geih di himai hia... Himahleh, hilou phot ahihmanin, Dimapur Station ka tung in, Imphal tan paiding talpakte bus delhzui pah ngai mai hi. Sumduh chiat chihmah tak bus cabin a talou ding passenger tutsak sawm in amau leh amau hong kina loiloi thahah laizang uhi. Keileng, “bus sung, alai a paina ah tungeilou lah hilou inga' chi in kum sawm tuanlou a ka ding tinten leh papila khat in Thadou pau in hon houpih a, akiangah honna tusak hi. Kenleng, Thadou pau theihteng in ka houpih a, ka ki houhou ualeh bus tainung sawtlou in Paite te tuak ka hih dan uh ka ki theituah pan uhi. Aman ah "tulai thil om phutphut nuam ziaka khualgam theih ngeilouh kiangah i pau (Paite) tak bang kizang pahpah ngamlou ahi" hon chi hi. Pilvan huai mahmah chu ahi na a, bangziaka i pau (Paite) a pau a, min ihihna hon theih uh bithuai salou theita mawk, lah, bangziaka Delhi leh Guite Kual lak khawng ah lah huchi hetlou zel? Ngaihtuah tham ching hi.
A mailam glass omlou bus hoihlou chik khat ah tuang kha chih mah tak, lamkal ah Bus 3vei hong kisia a, dakkal 6 khong ka khawl hilhel ziak un, Imphal apan Lamka paiding linebus last ka lap chenchen uhi. Line Bus le dim law mahmahta ahihmanin atunglam ah tampi ka tu nainai uhi. Mun nih ah Manipur sepaihte'n honna kham ua, ka tamluat ziak uh ahi achi ua himahleh sum apiak ualeh bel hon taisak pah hiau lel uhi. Angeina banglou takin BANDH ana om kei zenzen a, ka paisuak thei vanglak uhi. BANDH om leh omlouh chih khongle kipahna thupitak suak thei maimah dan hi. Inn tun kuan Moirang-Kangvai-Molnom-Tuibuang leh New Bazar i hong tungsuk zungzung chu, lampi a igimna teng tamlou lou a kipai khe suk ziahziah akibang hi. Innlum ihong lut leh i Nu/Pa ten "nong paimun ngei" honna chi hetlou banah ana kipak leh lawplua uh ahihman un, innlam pai ichih thil kisik huailou pawltak leh paitheih hun a pai pai din hoih hi.

Guite Kual pan Sapna: SSPP RBC Lungthul Camp ah